Kadın-Erkek Olmak Açısından İnsanlar ve Hayvanlar Dünyası

Çocukluğumdan beri her belgesel izleyişimde aklıma takılan birtakım sorular var : 'Erkek hayvanlar neden bu kadar alımlı, süslü, gösterişli, daha çok kur davranışı gösteriyor, yuva yapıyor, yavru bakımını yapıyorken onca fedakarlıkta bulunuyorken neden erkek insanlarda bu böyle değil? İnsanlar neden hayvanları örnek vereceği zaman kadının daha çok sorumluluk yükleneceği örnekleri seçer? ' Küçük bir çocuk olsam da kadınların diğerleri için bilhassa erkekler için neleri yapmak zorunda hissettiklerini doğal olarak gözlemleyebiliyordum. Aynı zamanda erkeklerin neleri yapmadığını ya da daha doğru bir söyleyişle nelerden 'muaf' sayıldığını ve sorumsuzluklarıyla ilgili olarak 'erkek' ol(ama)malarını nasıl da 'hakmışçasına' bahane edişlerini de görüyordum. Öyle ki toplum temizlik yapan, çocuğunun bakımında sorumluluk alan erkeğe 'kılıbık' yaftası yapıştırarak, erkeğin 'erkekliği' üzerinden bahis açarak dedikodular, zayıf görmeler, yok saymalarla erkeği cezalandırıyordu. Alaysı konuşmalar, dışlamalar, küçük görmelerle utanç duydurarak övünebilecekleri özellikleri ( mesela sorumlu, adil, insancıl davranmak gibi) yerilebilinecek özelliklere dönüştürüyorlar, böylece erkekler yıldırılmaya çalışıyorlardı. Bu ne kadın ne de erkek için adil değil. Bunları görüyordum çünkü toplumun içinde olup da çocuk gözüyle yani 'henüz şekillendirilmeye çalışılmamış bir zihinle' bunları olduğu gibi görmemek imkansızdı. Geçmiş zaman kalıbıyla konuştum ama 2020'de de cinsiyetlere biçilen roller, beklentiler, cezalandırmalar, sorumluluk paylaşımları konusunda ahım şahım bir değişiklik olmuş değil. 

Kadınlar ev işini, çocuk bakımını, toplumun beklentisini duyduğu fiziki ölçülere uygun gözükmeyi 'kadın işi' olarak görüyorlar. Nedir 'kadın işi'? Bir çocuğun dünyaya gelmek için iki farklı cins ebeveyne de ihtiyacı var. Çocuğun psikolojik, sosyolojik, fizyolojik vs. açılardan gelişimsel ihtiyaçlarının karşılanması için de her iki ebeveyne ihtiyacı var. Ev temel yaşam alanı ve beraber yaşanılan bir yerse neden tüm yük kadının üzerine bırakılır? Ve bu neden normal görülür ? Üstüne de erkeğin bu sorumluluğu paylaşması ya da tek başına üstlenmesi 'teklif dahi edilemez korkunç/kötü/imkansız bir istek' olarak algılanır? Sorumlulukların cinsiyetler arası adil olmayan dağıtımına bakınca hayvanlardan geri kaldığımızı düşünüyorum. Hayvanlar dünyasında yavru bakımını ya da yuvanın temizliğini tek başına üstlenen erkekler olduğu gibi her iki cinsin işbirliğiyle sorumlulukları  üstlenebildikleri de bilinen bir gerçek. Peki insanlar ? 

Kadınlara yüklenen gerekli-gereksiz sorumluluklara ve bu sorumlukları yerine getirmek için verdikleri çabalara bakınca erkeklerin kadınlara nazaran nasıl daha az çaba gösterdiğini de görmek mümkün. Mesela kadın ; kıyafetleri, takıları, tokaları, parfümü, çantası, ayakkabısı, saçı, örtüsü vs. için uygun kombini bulmak için çabalarken erkek ne yapıyor? Erkekler çoraplarının eşini bulamadığı, ev işi yapmadığı, bulaşık yıkamadığı, yemek yap(a)madığıyla övünüyor. Olur ya ev arkadaşlarının hepsi erkekse olabildiğince daha az iş yapmayı erkekler kendi aralarında da bir kazanç olarak algılıyorlar. Sanki dünyaya ‘sorumsuz’ olmak, bir şeylerden muaf olmak böylece sahte bir ‘yücelik,üstünlük,değerlilik’ hissetmek için gelmişler…(Lafım alınması gereken kitleye yönelik, herkese değil.) Fiziksel olarak çekici olmak açısından kadınlar içinde yaşadıkları toplumunun beklentilerine uygun ölçülerde olmak zorundaymış gibi hissederken ve kadınlar bütün hayatını bu ölçülere göre dizayn ederken erkekler ne yapıyor? Erkekler için herhangi bir fiziki ölçü konulmuş mu ve böyle bir baskısıyla hayatlarını dizayn etmek zorunda hissediyorlar mı? Fiziksel ölçüler söz konusu olunca işin ilginci kadınlara konulan bu ölçütler toplumdan topluma da değişkenlik gösteriyor. Popüler kültürde zayıf olmak (sıfır beden ya da neredeyse anoreksik vücutlar) yüceltiliyor. Çoğu kadın bu sebeple çocuk sahibi olmak istediğinde zorlanıyor ve birçok sağlık problemiyle karşılaşıyor. Diğer bir örnek Moritanya kadınları evlenme çağına geldiklerinde uygun eş adayı bulabilmek için şişman olmak zorundalar. Deve sütü, zeytinyağına batırılmış ekmekler ve keçi etinden oluşan bol kalorili bir şişmanlama diyetine girip çatlayana (gerçek manada) kadar yemek yiyorlar. Moritanya'da bu geleneğe 'gavage' deniliyor. Moritanya kültüründe şişmanlık zenginliğin, zayıflık ise fakirliğin işareti olarak görüldüğünden 'gavage' geleneği türetilmiş. Kadının bütün hayatı birtakım gelenekler üzerinden dizayn edilirken erkekler için bildiğiniz bu tip bir gelenek var mı? Varsa söyleyin bilelim. Yalnız bir tane gelenek örneğiyle gelmeyin. Çünkü burada kadının sadece kilosu üzerine bir örnek vermiş olsam da kadın bedeninin her parçasıyla ilgili türetilmiş birçok gelenek sayabilirim size. Ve bu tür gelenekler insanların hayvanlardan geri kaldığını yeniden anımsatıyor sadece.

Biraz da hayvanlara bakalım mı? Biraz içimiz açılır hiç değilse. Eheh :D Hayvanlar aleminde erkeklerin daha alımlı, süslü, gösterişli, daha çok kur davranışı gösteriyor olduğunu söylemiştik.Bunları örnekleyelim. İlk görselde  gördüğünüz kuş çiftimiz bilimsel adıyla Malurus Splendens. Bu ötücü kuşların alımlı gösterişli mavi renkli olanı erkek, dişisine nazaran çok daha dikkat çekici değil mi? Dişisine çiçek verişi de ayrıca güzel bir detay. Anlaşılan dişi partnerine nazik ve cömert bir Malurus Splendens erkeği görüyoruz. Dişi isterse erkeği onca güzelliği,nezaketi,cömertliğine rağmen reddedebilir. Erkek buna saygı duyar. Saldırmaz.

Bu gördüğümüz ise Blue-Tufted Starthroat , Türkçesiyle Mavi Tepeli Yıldız Boğaz. Erkeğinin renklerinin parlaklığı, renklerinin canlı ve çeşitli oluşu ilk bakışta dikkat çekiyor. Dişisi ise bir o kadar sade ve şık.

Balıklardan Beta balığını görüyorsunuz. Erkek(male) ne kadar da şatafatlı, görkemli, estetik gözüküyor. Erkek Beta balıklarının daha uzun ve renkli kuyrukları, daha uzun ve daha düz bir gövdesi oluyor. Ve yine hayvanlar aleminde fiziki görünümüyle,süsüyle, dikkat çekme eforu  erkeklere ait oluyor. İnsanlar dünyasında neden tam tersi acaba ? Erkeklerin fiziki görünüm için verdikleri özen,çaba,efor ne kadar?

Bu videoda ise The Bird of Paradise, Türkçesiyle Cennet Kuşu erkeğinin dişisine yaptığı şovu görüyoruz. 

Dişisini etkilemek için yaptığı kur davranışında, güzelliği, dansı, çıkardığı çeşitli sesleri ile ne kadar çaba gösterdiğini görünce 'Ah insanlar biraz örnek alsanız ya' diye düşünmemek elde değil. Tabi insan olarak biz erkeklerden böyle şovlar beklemiyoruz. Bizim erkeklerden estetik beklentilere girmek için bile öncelikle temel beklentilerimizin karşılanması gerekiyor. Mesela bir kadın bir erkeği herhangi bir sebeple reddettiğinde ya da terk ettiğinde erkeğin kadına ‘psikolojik-fiziksel-ekonomik saldırganlıklara’ girmemesi gibi…Mesela doğal olarak paylaşması gereken sorumlulukları paylaşmalarını bekliyoruz. Hatta beklediğimizi söylememiz bile utanç verici. Çünkü birey olabilen her erkek kendine bakıcılık yapacak bir kadın aramaktansa kendi sorumluluklarının bilincinde olabilmeli. Ev işi, çocuk bakımı vs. eşine destek olabilmeli. Toplumunun(hangi toplum olursa olsun) sunduğu konfor(erkek giyimine bakmasa da olur ,erkeğin güzeli çirkini olmaz ,erkeğe fiziki standartlar yok, erkek için dış görünümüyle ilgili toplumsal baskıcı gelenekler türetmeyiz,ev işi-çocuk bakımı-fiziki güzellikleri kadının üzerine yıktık erkekler muaf, erkek şunu yapar bunu yapar kadın yerini bilsin vs.) için erkek kendi özerkliğini ve kadınlara olan saygısını-sevgisini-şefkatini yitirmemeli. Her şeyden önce insan olma sorumluluğuyla çifte standartlara dur diyebilmeli. Biz kadınlar da böyle şahane erkeklerle elbet gurur duyacağız. Bundan şüpheniz olmasın. 

Yazar : Hacer Çinçik

#kadın #erkek #birey #kur #dans #estetik #çaba #sorumluluk #temizlik #yuva #bakım #kazanç #yücelik #üstünlük #değerlilik #ölçü #toplum #beklenti #anoreksik #diyet #kilo #beden #vücut #Moritanya #zeytinyağı #deve #keçi #kalori #şişmanlık #gavage #zenginlik #fakirlik #zayıflık #muaf #korkunç #kötü #imkansız #zayıf #sorumsuzluk #yıldırmak #ceza #bahane #alay #dışlama #adil #insancıl #çocuk #yetişkin #konfor #psikoloji #felsefe #sosyoloji #kuşlar #hayvanlar #alımlı #gösterişli #süslü #nazik #cömert #partner #nezaket #güzellik #ekonomik #fiziksel #psikolojik #saldırganlık #parlak #çeşit #dikkat #özen #efor #saygı #sevgi #şefkat #utanç  #gelenek #güzel #çirkin #standart #özerk #gurur #bakıcılık #eş #destek #insan #yaşam #yaşamak #blog #blogger #bloggerstyle #davranış #psychology #philosophy #human #animals #birds #woman #man #child